Joni Mitchell - analiza tekstów w magazynie "Jazz. Rytm i piosenka" z V/1977

Joni Mitchell (a właściwie Roberta Joan Mitchell z d Anderson) to kanadyjska pieśniarka, gitarzystka i autorka tekstów. Dość powszechnie uważana jest za jedną z najważniejszych postaci muzyki folk rockowej. Jednak w swoim repertuarze miała też utwory popowe i jazzowe. Obecnie ma już 75 lat a z wiekiem jej aktywność nagraniowa i koncertowa znacznie osłabła (ostatnią płytę studyjną „Shine” wydała w 2007 r.).

Oczywiście nie sposób opisać w paru słowach całej jej twórczości i kariery, ale na pewno można wskazać na jej najważniejszy okres. A ten przypadł na lata pomiędzy końcem lat 60., kiedy zadebiutowała, a końcem lat 70. XX w. To właśnie w tym okresie, a zwłaszcza w ciągu pierwszej połowy tej drugiej dekady nagrała wszystkie swej najlepsze i najbardziej cenione przez krytykę i fanów płyty.

Do jej największych osiągnięć zalicza się albumy: „Clouds” (1969), „Ladies of the Canyon” (1970), „Blue” (1971), „Court and Spark” (1974), „The Hissing of Summer Lawns” (1975) i „Hejira” (1976). Im bliżej końca lat 70. tym jej albumy miały niższy poziom artystyczny i ten stan trwał przez całe lata 80. Do ponownej formy artystka wróciła w latach 90. ale nagrane wówczas albumy nie cieszyły się już tak kultowym uznaniem jak jej płyty z okresu debiutu.

Z pewnością głównym motywem do napisania przypominanego tutaj artykułu prezentującego sylwetkę Joni Mitchell były sukcesy jej albumów z pierwszej płowy lat 70, a zwłaszcza płyty „Hejira” wydanej w 1976 r. Jego autor, Artur Śliwiński skoncentrował się jednak nie tyle na prezentacji całości jej twórczości, co na analizie jej tekstów.

Przedstawił jej utwory jako tzw. twórczość zaangażowaną, co było szczególnie mile widziane przez komunistycznych propagandystów tamtej epoki. Odpowiadało to bowiem ich wizji przedstawiania utworów rockowych czy folkowych jako pieśni protestu przeciwko zastanemu systemowi społeczno-politycznemu, czyli innymi słowy przeciwko kapitalizmowi.

Nie przypadkowo więc we wszystkich krajach dawnego Bloku Wschodniego promowano takich artystów zachodnich, którzy byli reprezentantami wszelkiej maści uciśnionych np. Amerykanina Dana Reeda (1938-1986) zwanego „Czerwonym Elvisem”.

Faktycznie podjęcie tego tematu mogło być zresztą sprytnym unikiem tego dziennikarza, dzięki któremu w ogóle pozwolono mu na opublikowanie tego tekstu. Wszak pokazywał on znaczącą artystkę świata zachodniego walczącą ze złem tego świata ze swojego, a nie socjalistycznego punktu widzenia.

Ja osobiście nigdy nie przepadałem za Joni Mitchell, bo angielski nie jest moim macierzystym jeżykiem i nigdy tak do końca nie rozumiałem jej zaangażowanych tekstów (i nie chodzi o to że nie mogę ich przeczytać czy zrozumieć, ale o to, że często nie rozumiem ich szerszego kontekstu). Jednak nigdy nie lubiłem jej zbytnio z powodu jej piskliwego głosu działającego mi na nerwy. Ale oczywiście doceniam jej wkład w rozwój folk rocka itp. a nawet mam dwie jej płyty na CD.

Gdy po raz pierwszy czytałem ten artykuł na początku lat 80. z pożyczonego oprawnego rocznika „Jazz” to nie miałem pojęcia kim jest Joni Mitchell.

Reggae i The Eagles - opisy w magazynie "Jazz. Rytm i Piosenka" z V 1977 r.

W czasie gdy ukazały się te artykuły w Polsce to mało kto w naszym kraju wiedział co to jest muzyka reggae, a także znał zespół The Eagles.

Muzyka reggae jaką znamy powstała pod koniec lat 60. XX w. w stolicy Jamajki – Kingston. Jednak korzenie tego gatunku były znacznie starsze, bo wywodziły się z muzyki mento powstałej w połowie XIX w. Była to jamajska muzyka ludowa będąca połączeniem brzmień afrykańskich i europejskich.

W latach 60 mento przekształciło się w ska (mieszankę jazzu, R&B i mento-calypso) a następnie rocksteady (to wówczas powstał charakterystyczny rytm oparty na współbrzmieniu basu i perkusji). Już wówczas niektórzy przedstawiciele tych stylów wybili się ponad przeciętność, np. utwory piosenkarki Milli Small weszły na listy przebojów Billboardu.

Jednak prawdziwy przełom w popularności muzyki jamajskiej nastąpił wraz z wielkim międzynarodowym sukcesem zespołu The Wailers na początku lat 70. XX w. Muzyka reggae stała się wówczas bardzo modna i stała się inspiracją także dla innych gatunków muzyki popularnej. Liderem zespołu The Wailers był Bob Marley - kompozytor, gitarzysta i wokalista. Zachodnie media wykreowały go na najważniejszą postać muzyki reggae. Jednak równie istotną rolę w jej stworzeniu odgrywali także inni muzycy, np. Burning Spear, czy pozostali członkowie The Wailers: Bunny Livingston i Peter Tosh.

Prezentowany tutaj artykuł powstał na fali wielkich sukcesów Boba Marleya i zespołu The Wailers na świecie w pierwszej połowie lat 70. XX w. Było to możliwe dzięki intensywnej promocji tego gatunku muzyki przez brytyjską wytwórnię Island. To właśnie wówczas powstały największe klasyki tej grupy, albumy: „Catch a Fire” (1973), „Burnin’” (1973), „Natty Dread” (1974), „Rastaman Vibration” (1976) i „Exodus” (1977).

Przyczyną powstania drugiego z tekstów, a więc mini monografii zespołu Eagles, był niewątpliwie światowy sukces w sprzedaży jej albumu składankowego tego zespołu pt. „Their Greatest Hits 1971–1975” wydanego przez wytwórnię Asylum w 1976 r. Już w chwili ukazania się płyta ta sprzedawała się nadzwyczaj dobrze. Obecnie album ten klasyfikowany jest jako szósta najlepiej sprzedająca się płyta w dziejach fonografii z liczbą sprzedanych egzemplarzy na poziomie ok. 42 mln.

Eagles, to zespół amerykański grający folk i country rocka. Pierwotnie istniał w latach 1971-1980, po czym się rozpadł. W 1994 r. reaktywował się i działa praktycznie do chwili obecnej, choć jeden z jego liderów gitarzysta i wokalista Glenn Frey zmarł w 2016 r. Na szczęście nadal żyje i tworzy drugi z liderów tej grupy perkusista i wokalista Don Henley. Pozostali członkowie zespołu dość często się zmieniali.

Muzycy, którzy stworzyli pierwszy skład The Eagles nie byli debiutantami bowiem doświadczenie estradowe uzyskali już wcześniej w innych grupach. A były to nie byle jakie zespoły: Poco, Flying Burrito Brothers i The James Gang. Jednak w Polsce okresu PRL nie byli to wykonawcy zbyt znani i popularni (i w sumie obecnie nadal nie są), stąd w artykule podkreślono jedynie fakt, że byli oni członkami zespołu towarzyszącego piosenkarce contry Lindzie Ronstadt, bo tę akurat w Polsce lat 70. XX w. bardziej znano.

Międzynarodowe uznanie zespół Eagles zyskał dzięki przeplataniu na swych albumach nagrań łagodnych o charakterze piosenkowym z dość drapieżnymi utworami rockowymi. Wszystkie swe najlepsze albumy grupa nagrała i wydała w latach 70. XX w. Najsłynniejszym z nich była płyta „Hotel California” z 1976 r. Koneserzy bardzo wysoko cenią też jej debiut „Egales” z 1972 r. a zwłaszcza album koncepcyjny „Desperado” wydany w następnego roku.